روزانه 5 تا 10 نفر به خاطر کاربرد نادرست قرص ترامادول در بیمارستان لقمان حکیم تهران بستری می شوند که بیشتر آنها، کسانی هستند که ترامادول را برای مصارف غیر درمانی بکار برده و مسموم شده اند. ترامادول یک داروی آرامش بخش و ضد درد است که در گونه های قرص و آمپول ساخته می شود و شوربختانه جوانان ایرانی آنرا برای شادی و خوشگذرانی بکار میبرند.
سن بیشتر کاربران ترامادول بین 20 تا 30 سال است که هر دو جنس دختر و پسر را در بر میگیرد.
گسترش مصرف این دارو در بین جوانان در حالی است که 100 میلی‌گرم ترامادول معادل 10 میلی‌گرم مرفین خوراکی است و بر همین پایه مورفین موجود در هر قرص ترامادول را می توان برابر با 62 میلی‌گرم تریاک دانست.
گفته میشود آمار خوردن این قرص در برخی جوانان ایرانی گاه به 30 خشاب در روز می‌رسد، که این سوءمصرف برای فرد به مراتب کشنده تر از تریاک، حشیش، مواد مخدر سنتی و حتی قرص اکستازی و آمفتامین است.
از پیامدهای مصرف نادرست این قرص میتوان به روان‌پریشی و اختلال مغزی، دو‌بینی شخصیتی، ناتوانی در تصمیم‌گیری، عدم تعادل در راه رفتن و خشکی‌دهان اشاره کرد. همچنین بیشتر مصرف‌کنندگان این قرص به افرادی تهاجمی، غیرقابل کنترل و پرخاشگر تبدیل می‌شوند.
یکی از دلایل مصرف زیاد این قرص در ایران، آسان در دسترس بودن آن است که میتوان آنرا در هر داروخانه ای فراهم نمود.

از ترامادول چه می‌دانید؟

ترامادول به علت خاصیت سرخوشی، ضد افسردگی و بی‌خوابی به شدت مورد سوءمصرف قرار می‌گیرد و در میان جوانان این مخدر به اشتباه مصرف می‌شود و خطر اعتیاد به آن در نظر گرفته نمی‌شود.

ترامادول که به نامهای تجاری ترامال، ترامدو بایومادول نیز شناخته می‌شود. یک داروی مسکن شبه تریاک است.
این دارو برای تسکین دردهای متوسط تا شدید تجویز می‌شود. خاصیت تسکین درد در ترامادول حدود 10 برابر ضعیف تر از مرفین است. علاوه بر این ترامادول باعث جلوگیری از بازجذب "نورآدرنالین" شده و این امر باعث ایجاد نوعی خاصیت، مانند داروهای ضدافسردگی و همچنین هوشیاری می‌شود و برعکس مرفین، فرد مصرف کننده را فعال‌تر می‌کند، حتی در برخی از مصرف‌کنندگان احتمال گرفتگی عضلانی نیز کاهش می یابد.

با خوردن 100 میلی گرم ترامادول سطح خونی دارو در دو ساعت به حداکثر می‌رسد. 

مدت زمان تاثیر ترامادول 4 تا 6 ساعت است و موارد مصرف آن برای تسکین درد معمولا به مدت کمتر از 5 روز و به مقدار 50 تا 100 میلی گرم هر 8 ساعت تجویز می‌شود، همچنین این دارو جهت درمان سندروم پای بی‌قرار نیز تجویز می‌شود.

ترامادول معمولاً به شکل نمک هیدروکلراید تولید شده و به دو شکل خوراکی (بیشتر کپسول و قرص) و آمپول به بازار عرضه می‌شود. مقدار جذب و تأثیر فرم تزریقی ترامادول بسیار بیشتر از فرم خوراکی است.

ترکیب ترامادول و استامینوفن نیز در بازار موجود است که البته در کشور ما عرضه نمی‌شود اما در خارج از ایران به صورت قرص، آمپول، کپسول و قطره موجود است. مصرف قطره خوراکی آن رایج‌تر است و برعکس اکثر داروهای اپیوئیدی شامل قوانین داروهای مخدر نمی‌شود و با نسخه عادی پزشک قابل تهیه‌ است.

مصرف ترامادول موجب وابستگی روانی و جسمی شبیه اعتیاد به تریاک می‌شود و با قطع ناگهانی دارو علائم اضطراب، تعریق، بی‌خوابی، تهوع و لرز، اسهال، درد عضلانی، سندروم پای بی‌قرار (RLS)، ترس و بیقراری، گرگرفتگی و گزگز پیش می‌آید.

ترامادول به علت خاصیت سرخوشی، نعشگی و ضدافسردگی به شدت مورد سوءمصرف قرار می‌گیرد و اکثراً در میان جوانان این مخدر به اشتباه حدس زده می‌شود و خطر اعتیاد به آن در نظر گرفته نمی‌شود.

ترامادول با نسخه پزشک قابل تهیه است و در اکثر کشورها شامل قوانین داروهای مخدر نمی‌شود با این وجود خاصیت اعتیاد آور آن کمتر از دیگر مواد اپیوئیدی نیست.

علائم جسمی ترک ترامادول احتمالاً به علت خواص ضدافسردگی این دارو (جلوگیری از بازجذب سروتونین و نورآدرنالین) شدیدتر از علائم ترک مخدرهایی مانند تریاک است، حتی بعد از قطع مصرف کوتاه مدت ترامادول علائمی مانند بی خوابی، سندروم پای بی‌قرار (RLS) و افسردگی بروز می‌کند.

مصرف بدون وقفه آن در طولانی مدت باعث ایجاد مقاومت بدنی نسبت به مواد اپیوییدی شده و دوز مصرف آن باید افزایش یابد تا اثری مشابه مقدار مصرف اولیه را ایجاد کند، مدتی بعد از قطع مصرف دارو مقاومت بدنی نسبت به ترامادول و دیگر مواد اپیوئیدی به حالت اولیه بر می‌گردد.

عوارض جانبی

عوارض مشابه دیگر داروهای شبه‌تریاک (تهوع، سرگیجه، خواب آلودگی، خشکی دهان،یبوست، افت فشار خون، تعریق، خارش) در ترامادول هم دیده می‌شود اما احتمال بروز دپرسیون تنفسی که کشنده‌ترین عارضه این گروه داروهاست، با ترامادول خوراکی نسبت به مرفین کمتر است.

مصرف این دارو به علت افزایش سطح سروتونین، بیشتر از دیگر مواد اپیوئیدی ایجاد حالت تهوع می‌کند، همچنین باعث بی خوابی می‌شود. مصرف بیشتر از 400 میلی گرم ترامادول برای افراد بدون مقاومت بدنی در مقابل مواد اپیوئیدی خطرناک است.

یکی از عوارض نادر ولی خطرناک مصرف ترامادول تشنج است. تشنج معمولا در اثر مصرف زیاد این دارو یا مصرف دارو در بیماران صرعی یا بیمارانی که دچار آسیب مغزی شده‌اند با بیمارانی که مشکلات کبدی کلیوی (دفع دارو دچار اختلال گشته و افزایش مقدار دارو در خون) دارند و یا معتادان به الکل ایجاد می‌شود. همچنین احتمال وابستگی دارویی و بروز علائم ترک مشابه دیگر ترکیبات شبه تریاک هم وجود دارد.

یکی دیگر از عوارض نادر ترامادول (چهار تا پنج ساعت پس از مصرف) افزایش فشار خون به همراه سردرد شدید است.